Xác định được tầm quan trọng của việc tham khảo ý kiến dư luận quan tâm trong quá trình xây dựng, hoàn thiện và tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật của Nhà nước trên địa bàn tỉnh; trong những năm qua, với vai trò là cơ quan đại diện cho ý chí và nguyện vọng của cử tri, HĐND tỉnh đã thường xuyên gắn bó với cử tri và Nhân dân, chuyển tải các vấn đề cử tri và Nhân dân quan tâm trong việc thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của HĐND theo luật định, góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng và an ninh, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân.
Đồng chí Đồng Văn Lưu, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh tham luận việc nắm bắt, nghiên cứu dư luận xã hội của HĐND tỉnh trong việc thực hiện chức năng theo luật định (tại Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Kết luận số 100-KL/TW của Ban Bí thư về việc đổi mới và nâng cao chất lượng công tác điều tra, nắm bắt, nghiên cứu dư luận xã hội)
Việc tham khảo ý kiến dư luận quan tâm gắn với hoạt động của HĐND tỉnh được thể hiện rõ nét thông qua việc thực hiện các chức năng theo luật định, cụ thể:
Thứ nhất, chuyển tải ý kiến dư luận quan tâm vào trong quá trình xây dựng, hoàn thiện chính sách pháp luật trên địa bàn tỉnh thông qua việc thực hiện chức năng quyết định của HĐND
Trong những năm qua, các nghị quyết thuộc thẩm quyền của HĐND ban hành đảm bảo đúng trình tự, thủ tục và thẩm quyền theo luật định. Việc xây dựng đề án, tờ trình, hồ sơ dự thảo nghị quyết đã được cơ quan chủ trì soạn thảo lấy ý kiến đóng góp từ các đối tượng chịu tác động của nghị quyết, các ngành liên quan trong quá trình tổ chức triển khai thực hiện nghị quyết. Ủy ban MTTQVN và các tổ chức thành viên chú trọng công tác tham gia phản biện đối với dự thảo nghị quyết. Các Ban HĐND tỉnh chủ động tiến hành khảo sát thực tế để tìm hiểu tâm tư, nguyện vọng, nhu cầu của người dân, từ đó đối chiếu các ý kiến mà dư luận quan tâm đến các nội dung của chính sách với những thông tin được cơ quan chủ trì soạn thảo xây dựng trong hồ sơ dự thảo nghị quyết trình tại kỳ họp. Qua đó, nhìn nhận vấn đề một cách toàn diện, khách quan hơn để đánh giá tính phù hợp và khả thi của chính sách dự kiến sẽ được ban hành với thực tiễn đời sống xã hội. Theo đó, các báo cáo thẩm tra đã thể hiện rõ quan điểm, có tính phản biện cao, cung cấp nhiều thông tin giúp đại biểu có căn cứ thảo luận, quyết định, được đa số đại biểu HĐND tỉnh đồng tình, đánh giá cao. Ngoài ra, thông qua các hoạt động giám sát, tiếp xúc cử tri thường kỳ, tiếp xúc cử tri chuyên đề, tiếp công dân của đại biểu, tại kỳ họp các vị đại biểu HĐND tỉnh đã chuyển tải nhiều ý kiến của cử tri và Nhân dân trong các phiên thảo luận, biểu quyết, thông qua nghị quyết thuộc thẩm quyền của HĐND tỉnh.
Từ năm 2014 đến nay, HĐND tỉnh đã tổ chức thành công 43 kỳ họp, thông qua 586 nghị quyết, góp phần quan trọng trong chỉ đạo, điều hành thực hiện các nhiệm vụ chính trị của tỉnh, nổi bật như: Nghị quyết số 54/2016/NQ-HĐND ngày 06/11/2016 quy định cụ thể thực hiện một số nội dung Nghị định số 116/2016/NĐ-CP ngày 18/7/2016 của Chính phủ và một số chính sách hỗ trợ của địa phương đối với các trường phổ thông có học sinh bán trú. Nghị quyết số 08/2019/NQ-HĐND ngày 17/7/2019 quy định một số chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất nông nghiệp. Nghị quyết số 05/2020/NQ-HĐND ngày 05/5/2020 quy định chính sách hỗ trợ cho cán bộ, công chức xã, phường, thị trấn thuộc diện dôi dư có nguyện vọng nghỉ hưu trước tuổi hoặc thôi việc. Nghị quyết số 16/2020/NQ-HĐND ngày 17/7/2020 quy định chức danh, số lượng, mức phụ cấp đối với những người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn; ở thôn, tổ dân phố, tiểu khu trên địa bàn tỉnh...
Thứ hai, tham khảo ý kiến dư luận quan tâm trong quá trình tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật của Nhà nước trên địa bàn tỉnh thông qua việc thực hiện chức năng giám sát của HĐND tỉnh
Thông qua việc chuyển tải ý kiến dư luận quan tâm trong thực hiện chức năng giám sát, HĐND tỉnh đã góp phần tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong quá trình thực hiện chính sách, pháp luật của Nhà nước, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước ở địa phương.
Hoạt động giám sát việc giải quyết ý kiến kiến nghị cử tri gửi đến trước và sau kỳ họp được HĐND tỉnh triển khai theo luật định. Từ năm 2014 đến nay, Thường trực HĐND tỉnh tổ chức 38 cuộc tiếp xúc cử tri, tiếp nhận và chuyển trên 1.200 ý kiến kiến nghị của cử tri đến các cơ quan có thẩm quyền xem xét, trả lời và giải quyết. Thường trực HĐND tỉnh đã ban hành 16 báo cáo kết quả giám sát việc giải quyết các ý kiến, kiến nghị của cử tri gửi đến trước và sau kỳ họp HĐND tỉnh, trong đó đã có những kiến nghị cụ thể đề nghị UBND tỉnh, các sở, ngành, địa phương xem xét, giải quyết. Qua giám sát, cho thấy kết quả giải quyết, trả lời ý kiến, kiến nghị cử tri đạt 96%, cơ bản được cử tri đồng thuận, đánh giá cao.
Ngoài ra, thông qua hoạt động giải trình giữa 02 kỳ họp và phiên chất vấn, trả lời chất vấn tại kỳ họp, đại biểu HĐND tỉnh đã chuyển tải những ý kiến mà dư luận quan tâm trong quá trình thực hiện chính, sách pháp luật trên địa bàn tỉnh đến cơ quan có thẩm quyền. Thường trực HĐND tỉnh đã tổ chức 05 phiên giải trình; 16 phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại các kỳ họp thường lệ HĐND tỉnh. Phiên chất vấn và trả lời chất vấn được truyền hình trực tiếp trên sóng Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh; duy trì số điện thoại trực để tiếp nhận ý kiến, kiến nghị của cử tri nên đã thu hút đông đảo sự quan tâm, theo dõi của cử tri trong tỉnh. Nhiều nội dung được đông đảo Nhân dân quan tâm như: Việc triển khai, tổ chức thực hiện các chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất nông nghiệp; việc quản lý, khai thác, duy tu, sửa chữa các công trình thủy lợi; công tác giải quyết thủ tục hành chính về đất đai; việc thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia; công tác quản lý, sử dụng đất công gắn với tài sản công… Thông qua hình thức giám sát này đã làm rõ trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân và có các kiến nghị xác đáng, được các cơ quan có trách nhiệm tiếp thu, giải quyết, góp phần hoàn thành các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng và an ninh tại địa phương.
Thường trực HĐND, các Ban của HĐND tỉnh, Tổ đại biểu đã tổ được 143 cuộc giám sát, 86 cuộc khảo sát chuyên đề. Nội dung giám sát, khảo sát chuyên đề được HĐND, Thường trực, các Ban, Tổ đại biểu HĐND tỉnh lựa chọn là những nội dung được đông đảo cử tri và Nhân dân quan tâm, điển hình như: Công tác quản lý, sử dụng kinh phí chi thường xuyên trong lĩnh vực giáo dục; việc triển khai thực hiện các dự án chăn nuôi lợn do doanh nghiệp đầu tư; việc quản lý và sử dụng ngân sách nhà nước hỗ trợ phòng, chống dịch Covid-19; công tác quản lý và khai thác chợ trên địa bàn các huyện, thành phố; công tác tập huấn của các chương trình, dự án; việc tổ chức thực hiện mua sắm thiết bị dạy học tối thiểu môn Tin học và Ngoại ngữ lớp 3 cho các trường Tiểu học trên địa bàn; tình hình hoạt động của các Trung tâm học tập cộng đồng… Từ kết quả giám sát, khảo sát, Thường trực HĐND, các Ban HĐND tỉnh đã chuyển trên 1.900 kiến nghị đến cơ quan có thẩm quyền xem xét, giải quyết những vấn đề còn tồn tại, vướng mắc trong tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật trên địa bàn tỉnh nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước và sử dụng các nguồn lực của địa phương.
Ngoài ra, trong công tác tiếp nhận và xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của công dân, Thường trực HĐND tỉnh đã giao các Ban HĐND tỉnh tổ chức khảo sát để nắm thông tin vụ việc, quá trình giải quyết. Từ năm 2014 đến nay, Thường trực HĐND tỉnh đã tổ chức 01 cuộc giám sát chuyên đề về giải quyết khiếu nại; đã giao các Ban HĐND tỉnh tổ chức 23 cuộc khảo sát vụ việc theo nội dung đơn thư của công dân và ban hành báo cáo đề xuất, tham mưu Thường trực HĐND tỉnh có ý kiến cụ thể đối với các cơ quan có liên quan trong việc giải quyết các vụ việc.
Có thể khẳng định, trong những năm qua hoạt động của HĐND tỉnh đã có nhiều chuyển biến tích cực, theo hướng sâu sát và gắn bó với tâm tư, nguyện vọng của cử tri. Để phát huy những thành quả đã đạt được, thể hiện rõ vai trò là cơ quan quyền lực Nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí và nguyện vọng của nhân dân, xứng đáng với niềm tin, sự tín nhiệm và kỳ vọng của cử tri, trong thời gian tới, Đảng đoàn HĐND sẽ tiếp tục chỉ đạo Thường trực, các Ban, Tổ đại biểu HĐND tỉnh thực hiện có hiệu quả một số giải pháp như: Tiếp tục thực hiện có hiệu quả Kết luận số 100-KL/TW của Ban Bí thư (khóa XI) về việc đổi mới và nâng cao chất lượng công tác điều tra, nắm bắt, nghiên cứu dư luận xã hội trong việc thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của HĐND theo luật định. Thực hiện nghiêm quy trình xây dựng và ban hành nghị quyết theo luật định. Đồng thời, Thường trực, các Ban, tổ đại biểu HĐND tỉnh thường xuyên đôn đốc, giám sát việc thực hiện chính sách pháp luật và triển khai nghị quyết đã được ban hành. Qua đó, nắm bắt thông tin về tác động của chính sách pháp luật, các nghị quyết đến tình hình phát triển kinh tế - xã hội, đời sống người dân địa phương cũng như những khó khăn, vướng mắc để có giải pháp tháo gỡ hoặc đề xuất sửa đổi, còn phù hợp. Làm tốt công tác tiếp công dân, tăng cường đối thoại, tiếp xúc cử tri để lắng nghe, tiếp thu các ý kiến, kiến nghị phản ánh của cử tri, chuyển đến cơ quan có thẩm quyền xem xét, giải quyết và đôn đốc các cơ quan có trách nhiệm giải quyết những yêu cầu chính đáng của cử tri và nhân dân.