Nhiệm kỳ 2016-2021 là một trong những nhiệm kỳ đặc biệt đối với Văn phòng giúp việc HĐND tỉnh bởi trong 5 năm có 03 kiểu hình thức tổ chức Văn phòng khác nhau (Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh đến ngày 04/8/2016; Văn phòng HĐND tỉnh từ ngày 05/8/2016 đến ngày 31/12/2018; Văn phòng Đoàn ĐBQH, HĐND và UBND tỉnh từ ngày 01/01/2019 đến ngày 31/12/2020 và Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh kể từ ngày 01/01/2021). Tuy nhiên, dù ở hình thức tổ chức nào, Văn phòng vẫn đảm bảo và thực hiện đầy đủ nhiệm vụ tham mưu, giúp việc các hoạt động công tác của Đảng đoàn HĐND, HĐND, Thường trực HĐND, các Ban HĐND, các Tổ đại biểu HĐND và đại biểu HĐND tỉnh theo quy định.
Nữ công chức Văn phòng chụp ảnh lưu niệm với đồng chí Hoàng Thu Trang, Ủy viên BTV Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh tại kỳ họp thứ 20 tổng kết nhiệm kỳ 2016-2021.
Ngay từ đầu nhiệm kỳ, để nâng cao chất lượng công tác tham mưu, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của HĐND, Văn phòng đã ban hành Đề án “Nâng cao năng lực tham mưu, giúp việc phục vụ hoạt động HĐND tỉnh khóa IX, nhiệm kỳ 2016 – 2021”, theo đó đã đề ra nhiệm vụ, giải pháp, lộ trình thực hiện. Trong thời gian qua, bằng sự nỗ lực, chủ động, trách nhiệm của cán bộ, công chức, người lao động Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh (Văn phòng) đã tổ chức thực hiện hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao; công tác tham mưu được thực hiện liên tục, thường xuyên, hiệu quả; công tác phục vụ cơ bản đáp ứng yêu cầu của lãnh đạo.
Từ năm 2016 đến nay, Văn phòng đã tham mưu giúp HĐND tỉnh tổ chức thành công 20 kỳ họp, gồm 13 kỳ họp thường lệ, 06 kỳ họp chuyên đề, 01 kỳ họp bất thường; ban hành 278 nghị quyết, trong đó có 98 nghị quyết quy phạm pháp luật; tham mưu, giúp các Ban HĐND tỉnh thẩm tra các báo cáo, hồ sơ dự thảo nghị quyết trình tại kỳ họp và chỉnh sửa nghị quyết; chuẩn bị tài liệu kỳ họp HĐND tỉnh như: Xây dựng chương trình, nội dung kỳ họp; kịch bản điều hành; dự kiến nội dung chất vấn, đơn vị trả lời chất vấn; chia tổ thảo luận; gợi ý thảo luận và tổng hợp ý kiến thảo luận ở tổ… đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong việc gửi tài liệu kỳ họp, giảm được đáng kể số lượng văn bản, tài liệu giấy; tham mưu giúp xây dựng hơn 60 kế hoạch và dự thảo báo cáo nội dung giám sát và gần 50 nội dung khảo sát tại một số cơ quan, đơn vị, địa phương. Kết thúc các cuộc giám sát, khảo sát đều có báo cáo kết quả và tổng hợp kiến nghị gửi UBND tỉnh và các ngành, địa phương, đơn vị liên quan thuộc đối tượng giám sát để có kế hoạch giải quyết, khắc phục những tồn tại, hạn chế; tham mưu giúp Thường trực HĐND tỉnh duy trì các hoạt động thường xuyên giữa hai kỳ họp; chuẩn bị nội dung phục vụ các phiên họp thường kỳ của Thường trực HĐND tỉnh; thực hiện tốt chức năng tham mưu giúp Thường trực HĐND tỉnh điều hoà, phối hợp các hoạt động của Thường trực và các Ban HĐND tỉnh; giúp các Ban HĐND tỉnh thẩm tra và báo cáo Thường trực HĐND tỉnh cho ý kiến đối với văn bản xin ý kiến của UBND tỉnh về việc điều chỉnh biên chế; cấp bổ sung kinh phí cho các cơ quan, đơn vị, địa phương trên địa bàn tỉnh.
Tham mưu xây dựng nội dung, kế hoạch và phục vụ 24 cuộc tiếp xúc cử tri, tham mưu ban hành 36 văn bản tổng hợp ý kiến, kiến nghị với 980 ý kiến, kiến nghị cử tri để chuyển tới cơ quan chức năng có thẩm quyền xem xét, giải quyết, trả lời cử tri biết và theo dõi việc thực hiện; tiếp nhận và tham mưu xử lý 428 đơn thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của công dân gửi đến Thường trực HĐND, các Ban HĐND tỉnh đảm bảo đầy đủ, không bỏ sót đơn và chuyển đúng cơ quan, đơn vị, địa phương có trách nhiệm xem xét, giải quyết; phối hợp tổ chức và tham mưu hoạt động tiếp công dân hằng tháng của Thường trực HĐND tỉnh tại Trụ sở Tiếp công dân của tỉnh với 34 lượt công dân đến kiến nghị, phản ánh; công tác thông tin, tuyên truyền được đẩy mạnh; tích cực, chủ động phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.
Trong quá trình tham mưu, phục vụ của Văn phòng, vẫn còn một số bất cập như:
- Trong công tác chuẩn bị kỳ họp: Một số chuyên viên chưa chủ động trong công tác thu thập thông tin, chuẩn bị tài liệu phục vụ thẩm tra; xây dựng dự thảo báo cáo thẩm tra còn chậm so với tiến độ đề ra; chất lượng dự thảo báo cáo thẩm tra còn một số nội dung chưa sâu.
- Trong hoạt động giám sát, khảo sát: Văn phòng chưa tham mưu tổ chức khảo sát thực tế thẩm định đối với những nội dung đề xuất giám sát của đại biểu HĐND, Tổ đại biểu HĐND, các Ban HĐND, Ủy ban MTTQVN tỉnh; Việc thu thập thông tin, cung cấp tài liệu phục vụ giám sát đôi khi chưa đầy đủ, kịp thời; chất lượng một số báo cáo kết quả giám sát chưa cao so với yêu cầu.
- Việc tham mưu tổ chức tiếp xúc cử tri tập trung chủ yếu vào trước và sau các kỳ họp, chỉ tiếp xúc cử tri ở các đơn vị ứng cử theo sự phân công của tổ đại biểu, hình thức tiếp xúc cử tri chủ yếu là tiếp xúc chung theo các tổ đại biểu. Hoạt động TXCT theo chuyên đề, lĩnh vực chưa nhiều. Tài liệu chuẩn bị phục vụ TXCT của HĐND tỉnh đôi khi chưa kịp thời, việc tiếp thu, tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri có lúc chưa rõ ràng, cụ thể.
- Đối với việc tiếp công dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo: Chưa tham mưu tổ chức giám sát chuyên đề đối với những vụ việc phức tạp, kéo dài; chưa đề xuất giải pháp hiệu quả đối với việc tiếp công dân tại nơi ứng cử của đại biểu HĐND tỉnh.
Nguyên nhân là do chất lượng đội ngũ chuyên viên chưa được đồng đều; một số chuyên viên phương pháp làm việc chưa khoa học, chưa chủ động, sáng tạo trong công việc; công chức giúp việc phòng chuyên môn phải kiêm nhiệm nhiều phần công việc, trong khi yêu cầu công việc đôi lúc cần xử lý nhanh, gấp nên việc thực hiện nhiệm vụ có lúc còn chậm so với yêu cầu và không đủ thời gian nghiên cứu chuyên sâu nên phần nào ảnh hưởng đến chất lượng tham mưu, giải quyết công việc. Bên cạnh đó, do yêu cầu nhiệm vụ đòi hỏi ngày một cao, khối lượng công việc nhiều, phạm vi rộng, liên quan đến nhiều ngành, nhiều lĩnh vực khác nhau, đòi hỏi chuyên viên cần chuyên sâu, đồng thời phải có khả năng tổng hợp và khái quát cao.
Để nâng cao hơn nữa chất lượng công tác tham mưu, phục vụ góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của HĐND trong nhiệm kỳ tới, cá nhân xin đưa ra một số giải pháp cụ thể sau:
(1) Quan tâm sắp xếp tổ chức bộ máy, phân công công chức, người lao động đảm nhiệm các vị trí việc làm phù hợp với trình độ, năng lực, sở trường công tác của từng cá nhân. Bên cạnh đó, định kỳ thực hiện chuyển đổi công chức đảm nhiệm các vị trí việc làm khác nhau giữa các phòng và trong nội bộ phòng, nhằm tạo điều kiện cho cán bộ, công chức “thạo một việc, biết nhiều việc”, khắc phục tình trạng trì trệ, lối mòn trong công tác tham mưu, giúp việc của cán bộ, công chức.
Ban hành các chính sách đãi ngộ, thu hút cán bộ, công chức tham gia công tác tại Văn phòng (tuyển dụng, luân chuyển, bổ nhiệm…); quan tâm quy hoạch cán bộ, công chức Văn phòng vào các vị trí cao hơn.
(2) Nâng cao chất lượng công tác tham mưu thẩm tra
- Thường xuyên cập nhật, tích lũy, theo dõi, tổng hợp, hệ thống các thông tin có liên quan đến nội dung thẩm tra... để có cơ sở đối chiếu, nhận định và kiến nghị.
- Sắp xếp thời gian, nghiên cứu hồ sơ, tài liệu, các báo cáo, đề án và tờ trình, dự thảo nghị quyết ngay từ khâu dự thảo; xây dựng các mốc thời gian phải hoàn thành đối với phần việc phục vụ thẩm tra; tiếp thu đầy đủ các ý kiến tại phiên họp thẩm tra; chủ động tổng hợp các ý kiến trái chiều và những vấn đề chưa thống nhất với cơ quan soạn thảo sau họp thẩm tra để lãnh đạo Ban báo cáo Thường trực HĐND.
- Theo dõi, kiến nghị với Thường trực có giải pháp đối với các cơ quan soạn thảo gửi Tờ trình không đúng quy định; mạnh dạn đề xuất không đưa vào nội dung, chương trình kỳ họp đối với những dự thảo nghị quyết chưa được chuẩn bị kỹ, thiếu cơ sở thực tế hoặc gửi không đúng thời gian theo quy định.
(3) Nâng cao chất lượng công tác tham mưu, phục vụ hoạt động giám sát, khảo sát
- Lập biểu theo dõi để tham mưu nội dung giám sát chuyên đề trên cơ sở theo dõi, cập nhật tình hình thực hiện nhiệm vụ của UBND tỉnh và các sở, ngành; thông qua ý kiến cử tri, các thông tin và dư luận xã hội…
- Chủ động nghiên cứu, tập hợp tài liệu liên quan đến nội dung giám sát, nắm bắt thông tin liên quan để xây dựng kế hoạch, đề cương giám sát. Xây dựng mốc thời gian phải hoàn thành đối với phần việc phục vụ giám sát.
- Cung cấp tài liệu đầy đủ, kịp thời (ghi chú những nội dung cần quan tâm); nghiên cứu báo cáo của các đơn vị, chọn lọc các vấn đề chính, nội dung cần làm rõ gửi các thành viên đoàn giám sát phục vụ giám sát trực tiếp; chủ động xây dựng khung đề cương báo cáo kết quả giám sát trước khi tiến hành giám sát trực tiếp; chủ động tổng hợp các nội dung nổi cộm, các kiến nghị sau buổi giám sát trực tiếp tại cơ sở để phục vụ buổi làm việc với UBND và cơquan chuyên môn.
- Trong quá trình xây dựng báo cáo kết quả giám sát, chủ động xin ý kiến thành viên đoàn giám sát có chuyên môn. Các kiến nghị giám sát cần cụ thể, chi tiết, chỉ ra được trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong việc thực hiện.
(4) Nâng cao chất lượng công tác tham mưu, phục vụ hoạt động TXCT
Tăng cường phối hợp, trao đổi, chủ động theo dõi nắm tình hình, tham mưu lựa chọn điểm TXCT phù hợp,nhất là những nơi cử tri có nhiều ý kiến bức xúc để đại biểu lắng nghe được nhiều hơn ý kiến phản ánh; chú trọng tham mưu tổ chức TXCT nơi cư trú, theo chuyên đề, lĩnh vực, đối tượng, địa bàn đại biểu quan tâm. Việc chuẩn bị tài liệu phục vụ TXCT phải kịp thời, đầy đủ, phù hợp với yêu cầu từng cuộc TXCT; chủ động theo dõi tình hình giải quyết ý kiến, kiến nghị của cử tri để tham mưu với Thường trực HĐND tỉnh đôn đốc các cơ quan, đơn vị, địa phương giải quyết kịp thời, thấu đáo kiến nghị của cử tri.
(5) Lãnh đạo Văn phòng chỉ đạo phòng chuyên môn thường xuyên kiểm tra, đôn đốc công chức trong thực hiện nhiệm vụ đảm bảo kế hoạch đã đề ra; tăng cường áp dụng các phương pháp quản lý, điều hành khoa học như: Tổ chức họp nhóm để lấy ý kiến, phát huy trí tuệ tập thể; phân công rõ người, rõ việc theo chức năng, nhiệm vụ; theo dõi việc phân công nhiệm vụ một cách hệ thống, thời gian hoàn thành đảm bảo mỗi công việc cụ thể, có mốc thời gian để theo dõi, đôn đốc thực hiện. Phối hợp chặt chẽ với Lãnh đạo chuyên trách các Ban để định hướng cho chuyên viên trong hoạt động thẩm tra.
(6) Chuyên viên Văn phòng cần đổi mới phương pháp làm việc; phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan và các phòng chuyên môn của Văn phòng tích cực rèn luyện, nâng cao kỹ năng phân tích, tổng hợp.
(7) Bên cạnh đó, Văn phòng cần được trang bị kịp thời cơ sở vật chất và phương tiện phục vụ tốt mọi hoạt động của Thường trực HĐND, các Ban HĐND và đại biểu HĐND tỉnh.
(8) Đối với những Văn phòng có xây dựng đề án nâng cao năng lực tham mưu, giúp việc phục vụ hoạt động HĐND tỉnh thì cần tiến hành tổng kết Đề án để rút ra những bài học kinh nghiệm phù hợp với thực tế tại địa phương.