Thực hiện Kế hoạch số 06/KH-HĐND ngày 07/3/2025 của HĐND tỉnh về giám sát việc triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KTXH vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025 trên địa bàn tỉnh. Ngày 09/4/2025, Tổ giám sát số 2 Đoàn giám sát HĐND tỉnh đã tiến hành làm việc với UBND huyện Na Rì; UBND 02 xã Liêm Thủy và Dương Sơn (huyện Na Rì) và đi thực tế một số dự án trên địa bàn. Tổ giám sát gồm: Đồng chí Đồng Văn Lưu, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh; đồng chí Lường Đức Thắng, Trưởng Ban Nội chính Tỉnh ủy, Trưởng Ban Pháp chế HĐND tỉnh và các thành viên Đoàn giám sát; đại diện lãnh đạo Thường trực HĐND, UBND huyện Na Rì, UBND xã Liêm Thủy, UBND xã Dương Sơn và một số hợp tác xã trên địa bàn.

Đoàn giám sát HĐND tỉnh làm việc với UBND huyện Na Rì và UBND xã Liêm Thủy

Đoàn thực hiện giám sát về 04 dự án thành phần thuộc Chương trình, cụ thể: (1) Dự án 1: Giải quyết tình trạng thiếu đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt (nội dung số 1 và nội dung số 3 thuộc Dự án 1); (2) Dự án 3: Phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp bền vững, phát huy tiềm năng, thế mạnh của các vùng miền để sản xuất hàng hóa theo chuỗi giá trị. (3) Dự án 5: Phát triển giáo dục đào tạo nâng cao chất lượng nguồn nhân lực (Tiểu dự án 3 và Tiểu dự án 4 thuộc Dự án 5); (4) Dự án 8: Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em.

Giai đoạn 2021 - 2025, tổng kế hoạch vốn sự nghiệp phân bổ cho huyện Na Rì thực hiện 04 dự án, tiểu dự án thuộc phạm vi giám sát là 81.548 triệu đồng (đã thực hiện điều chỉnh theo cơ chế thí điểm theo NQ số 111 của Quốc hội). Đến hết tháng 02/2025, toàn huyện đã giải ngân được 55.136,17 triệu đồng (đạt 67,6%).

Chương trình MTQG PTKTXHVĐBDTTSVMN được triển khai thực hiện từ cuối năm 2022 đến nay đã có nhiều tác động tích cực đến kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi của địa phương như góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo, nâng cao thu nhập cho người dân. Mặc dù huyện, xã đã có sự nỗ lực cố gắng, nhưng do nhiều yếu tố khách quan, chủ quan, thì việc triển khai, thực hiện một số nội dung của Chương trình còn gặp những khó khăn, vướng mắc. Cụ thể như:

- Về tiến độ thực hiện dự án: Tỷ lệ giải ngân vốn sự nghiệp trên địa bàn huyện còn thấp, còn phải điều chỉnh kinh phí nhiều lần, làm chậm tiến độ triển khai thực hiện và giảm hiệu quả sử dụng nguồn vốn.

- Đối với nội dung số 01 Hỗ trợ đất ở và nội dung số 03 Hỗ trợ đất sản xuất thuộc Dự án 1: Cơ bản huyện không thực hiện nội dung này do không có quỹ đất để hỗ trợ, riêng năm 2025, dự kiến hỗ trợ đất ở cho 26 hộ tại xã Lương Thượng. Riêng đối với xã Liêm Thủy và xã Dương Sơn, các hộ dân đã được có đất ở, đất sản xuất nên không có nhu cầu hỗ trợ.

- Đối với Tiểu dự án 1 Dự án 3 Phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp bền vững, bảo vệ rừng và nâng cao thu nhập cho người dân: Số diện tích rừng thuộc đối tượng cần hỗ trợ nhưng chưa thực hiện giao khoán bảo vệ còn lớn, nhưng chưa có giải pháp để thực hiện hiệu quả chính sách này.

- Đối với các dự án hỗ trợ phát triển sản xuất, một số dự án đã được giao vốn nhưng không tổ chức thực hiện được, một số dự án hỗ trợ phát triển sản xuất phải dừng thực hiện hoặc chuyển sang thực hiện các dự án khác.

- Đối với Dự án 5 Phát triển giáo dục đào tạo nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, qua giám sát cho thấy bước đầu đã giúp người dân có thêm kiến thức phục vụ cho hoạt động sản xuất tại gia đình (kỹ thuật chăn nuôi gà, thú y, xây dựng,..), tuy nhiên, hoạt động đào tạo nghề, giải quyết việc làm cho người dân chưa thật sự bền vững.

Kết luận buổi làm việc, đồng chí Đồng Văn Lưu, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh, Tổ trưởng Tổ giám sát đánh giá cao sự cố gắng, nỗ lực của UBND cấp huyện và 02 xã Liêm Thuỷ và Dương Sơn trong việc thực hiện Chương trình MTQG; đồng thời,  đề nghị lãnh đạo UBND huyện và 02 xã tiếp thu ý kiến đóng góp của đại biểu; rà soát, hoàn thiện nội dung báo cáo gửi Đoàn giám sát theo quy định. Chỉ đạo, có giải pháp để thực hiện hỗ trợ công tác quản lý, bảo vệ rừng đảm bảo kịp thời, hiệu quả. Giải quyết kịp thời những vướng mắc trong quá trình thực hiện các dự án, tiểu dự án; phối hợp tốt với chính quyền cơ sở để đảm bảo tổ chức thực hiện được thông suốt; báo cáo cấp tỉnh để xử lý những khó khăn, vướng mắc thuộc thẩm quyền... Các hợp tác xã cần đảm bảo thực hiện cam kết đối với người dân, phát huy tốt vai trò chủ trì dự án, tăng cường liên kết theo chuỗi giá trị, chuỗi cung ứng, chuỗi sản xuất, góp phần quan trọng tạo công ăn việc làm, ổn định đời sống cho người dân địa phương, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn./.