Trong hoạt động của Hội đồng nhân dù ở cấp nào (xã, huyện, tỉnh) đều được tiến hành theo một thủ tục và trình tự nhất định. Tại mỗi kỳ họp, nội dung kỳ họp nhất thiết phải được các đại biểu Hội đồng nhân dân biểu quyết trong phiên họp trù bị, từng nội dung trình kỳ họp đều phải được các Ban của Hội đồng nhân dân thẩm tra và báo cáo bằng văn bản. Tuy nhiên, vẫn có những tình huống phát sinh nằm ngoài dự kiến mà không thể không kết luận, đặc biệt là trong kỳ họp cuối năm khi quyết định nhiệm vụ kinh tế xã hội, dự toán thu chi ngân sách, phân bổ nguồn vốn xây dựng cơ bản cho năm sau.

Đại biểu HĐND tỉnh khóa VII biểu quyết thông qua các nghị quyết 

Trong bối cảnh nhu cầu đầu tư lớn nhưng nguồn lực có hạn, mặt khác việc đầu tư dàn trải làm cho công tác cân đối vốn xây dựng cơ bản để trả nợ và khởi công mới rất khó khăn, một số công trình xây dựng cơ bản trước khi triển khai đã không lường trước khả năng cân đối vốn và trong quá trình chuẩn bị cho kỳ họp Hội đồng nhân dân tỉnh vì một lý do nào đó trong báo cáo dự kiến phân bổ vốn đầu tư xây dựng cơ bản cho năm kế hoạch không đề cập tới vốn trả nợ cho hạng mục công trình nói trên.Ngay tại kỳ họp Hội đồng nhân dân tỉnh, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh đã báo cáo trực tiếp và đề xuất với Hội đồng nhân dân dùng nguồn phụ thu khoáng sản chưa phân bổ để chuyển sang trả nợ. Đây là tình huống mới phát sinh trong kỳ họp không nằm trong nội dung tờ trình xin phân bổ vốn, chưa được Ban Kinh tế - Ngân sách Hội đồng nhân tỉnh xem xét, thẩm tra cho ý kiến.

Trước đề xuất đó, tại kỳ họp đã xuất hiện một số ý kiến trái chiều đồng thời hầu hết lãnh đạo các cơ quan trực thuộc Ủy ban nhân dân trong đó có một số là đại biểu Hội đồng nhân dân đều ủng hộ đề xuất của Chủ tịch Ủy ban nhân dân. Về nhu cầu bố trí vốn trả nợ là rất chính đáng tuy nhiên Nghị quyết Hội đồng nhân dân ban hành qui định nguồn phụ thu khoáng sản chỉ được dùng để đầu tư một số nội dung công việc cụ thể cho những nơi có phát sinh nguồn phụ thu. Hạng mục công trình mà Chủ tịch Ủy ban nhân dân đề nghị được cân đối vốn trả nợ không thuộc đối tượng được đầu tư trong nguồn phụ thu. Như vậy, nếu Hội đồng nhân dân đồng ý với đề xuất của Chủ tịch Ủy ban nhân dân thì đương nhiên trái Nghị quyết do chính Hội đồng nhân dân đã ban hành trước đó. Hơn nữa, việc hủy bỏ một nội dung quan trọng của Nghị quyết theo cách đề xuất của Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh là không tuân thủ theo trình tự ban hành văn bản qui phạm pháp luật, việc làm đó sẽ tạo ra xung đột pháp lý, tạo ra tiền lệ tùy tiện trong ban hành và thực hiện nghị quyết của Hội đồng nhân dân. Mặt khác, nếu không thận trọng trong xử lý ý kiến đề xuất của Chủ tịch Ủy ban nhân tỉnh cũng dễ tạo ra những căng thẳng trong quan hệ giữa Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân.

Trước vấn đề đó, Thường trực Hội đồng nhân dân tỉnh với vai trò là người chủ tọa kỳ họp không thể không đưa ra hướng giải quyết đề xuất của Chủ tịch Ủy ban nhân dân - người đứng đầu cơ quan chấp hành của Hội đồng nhân dân. Mặt khác, việc xử lý tình huống phải tuân thủ Luật Tổ chức Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân cùng các văn bản pháp luật liên quan. Để có được định hướng đúng đắn trong thảo luận vấn đề này, chủ tọa kỳ họp Hội đồng nhân dân đã thống nhất dùng phiếu kín xin ý kiến của từng đại biểu Hội đồng nhân dân. 

Sau khi tổng hợp ý kiến của các đại biểu Hội đồng nhân dân thông qua việc lấy phiếu kín, đa số đại biểu Hội đồng nhân dân đều không tán thành đề xuất của Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh, chủ tọa kỳ họp công bố công khai kết quả lấy phiếu xin ý kiến, trên cơ sở đó, Hội đồng nhân dân đã nhất trí không điều chuyển nguồn vốn phụ thu khoáng sản để trả nợ như đề nghị của Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh. Như vậy, việc giải quyết ý kiến đề xuất của Chủ tịch Ủy ban nhân dân đã được khép lại và đảm bảo thực hiện đúng nghị quyết của Hội đồng nhân dân đồng thời Chủ tịch Ủy ban nhân dân cũng nhận thấy việc giải quyết của Chủ tọa kỳ họp và Hội đồng nhân dân là thỏa đáng vàsẽ tìm nguồn vốn để trả nợ đọng trình theo quy định tại kỳ họp sau.

Trên đây là một trong những tình huống mà Chủ tọa kỳ họp Hội đồng nhân dân phải xử lý, nếu không nắm vững các qui định của pháp luật rất dễ dẫn đến Hội đồng nhân dân đưa ra những quyết định trái với chính nghị quyết đã ban hành/.